Leven voor de oorlog
Ira: ‘Een jaar geleden hebben we een flat gekocht, in Kharkiv. Wij leefden daar ons leven, samen met onze dochter Nina. Nina ging met plezier naar school en ook na school was er genoeg te doen voor haar. Ik was er aan het werk in de IT-wereld en Karina werkte er als psycholoog. Eigenlijk leefden we daar een normaal leven. We hadden er werk, hobby’s, spraken veel met vrienden af en vierden vakanties. Wij waren er erg gelukkig.’
Karina: ‘Kharkiv is een hele leuke en grote stad in Oekraïne. Het zag er altijd prachtig uit en er was altijd leven in de stad. Ieder weekend was er wel iets leuks te doen. Ik sluit me aan bij Ira, we hadden daar een gelukkig bestaan…dat kwam helaas tot een einde toen de oorlog uitbrak.’
Samen zijn
Karina: ‘Helaas is Oekraïne niet het allerbeste land om te wonen als gay-koppel, maar ook niet het slechtste. In de grote steden zoals Kiev en Kharkiv zijn de mensen niet heel open-minded, maar ook niet agressief tegen ons. In sommige delen van Kharkiv kan het lastig zijn om als gay-koppel te wonen. Je kunt de mensen niet zo goed peilen. Toen wij net bij elkaar kwamen heeft het daarom wel even geduurd voordat we ergens konden settelen. We hebben veel keuzes moeten maken en veel moeten overwegen, om voor ons -en onze dochter Nina- een veilige en een zo normaal mogelijke leefomgeving te creëren. Nu we een tijdje in Nederland wonen merk ik pas hoe fijn het is om volledig jezelf te kunnen zijn. In Oekraïne lette ik er altijd op dat ik niet haar hand vast pakte in het openbaar, of een kus gaf. Nu we hier in Nederland zijn is dat geen probleem, maar ik merk dat ik nog steeds waakzaam ben en veel om me heen kijk.’
Karina: ‘Mijn familie zorgde voor het grootste probleem na mijn coming-out. Mijn moeder en grootmoeder werden heel kwaad toen ik het ze vertelde. Toen ik een relatie kreeg met Ira is het contact tussen ons verbroken. Een deel van mijn familie heeft mij zo verstoten, dat ik niet meer bij de familie hoor. Dat doet pijn, maar ze weten niet beter. Ze denken dat hetero zijn ‘normaal’ is en gay niet. Ze zijn er echt van overtuigd dat Ira en ik niet normaal zijn en kunnen dat moeilijk accepteren.’
Ira: ‘Gelukkig voor ons is mijn familie er wel helemaal oke mee. Mij moeder heeft me geaccepteerd zoals ik ben en er nooit een probleem van gemaakt. Mijn vader is politieagent, een strenge man. Toch heeft hij er ook nooit een probleem van gemaakt of slecht over gesproken. Ze hebben Karina en Nina helemaal omarmd, ze horen echt bij de familie. Voor de oorlog bezochten we mijn moeder bijna elke week.’
links Karina, rechts Ira. Foto: Hélène Wiesenhaan
Vluchten
Ira: ‘Vanaf het moment dat de nieuwsberichten binnen kwamen dat de Russische troepen zouden binnenvallen zat ik in de stress. Karina en ik hebben er veel over gesproken en ook gelijk vanaf het eerste moment voorbereidingen getroffen zodat we konden vluchten. We zorgden ervoor dat onze auto gerepareerd werd, we zochten alvast alle documenten bij elkaar, dat soort dingen. We wilden voorbereid zijn, al hoopten we dat het niet nodig zou zijn om te moeten vluchten. Helaas kwam die dag wel…’
‘We werden die ochtend wakker van bomexplosies vlakbij onze woning. De paniek sloeg toe en we wilden zo snel mogelijk weg. Binnen een half uur zaten we met al onze spullen en de kat in onze auto, op weg naar de grens. Uiteindelijk heeft het ons 6 dagen gekost om bij de grens van Polen aan te komen. Normaal gesproken lukt dit ook binnen 1,5 dag. Online hielden we goed in de gaten waar de bommen vielen, waardoor we voor de kleinere landweggetjes hebben gekozen en vaak de route hebben moeten aanpassen. Je zit toch met je hele gezin in de auto en zou er niet aan moeten denken wat er onderweg had kunnen gebeuren…’
Karina: ‘Het is moeilijk voor te stellen dat we voor die bewuste dag een heel normaal leven hadden. Je staat er niet bij stil dat er een dag zou kunnen komen dat er bommen naast je huis zullen vallen en dat je je hele leven achter zou moeten laten. Het voelde op dat moment als een nare droom, alsof het niet echt was. Ik kan me nog goed herinneren dat toen we onderweg waren naar Polen we iets vonden op de weg. Pas later kwamen we erachter dat dat een bom was. Het oorverdovende geluid van een bom vergeet ik nooit meer. Toen we een paar dagen in Polen waren bleven we angstig. Iedere keer als er een vliegtuig overvloog waren we bang.’
Nieuw leven in Nederland
Karina: ‘Onze reis naar Polen duurde 6 dagen. Eenmaal daar aangekomen werden we daar door een paar mannen goed opgevangen. We mochten bij hen in huis wonen. De drie weken daarna hebben we even rust genomen. We hebben in Polen ook ontzettend gehuild. De emoties die loskwamen waren heel heftig. Tijdens onze reis naar Polen zaten we in de vlucht-modus, het leek wel alsof onze emoties uit stonden.’
Ira: ‘Eenmaal aangekomen in Polen hebben we plannen gemaakt voor onze volgende bestemming. We hebben daar echt goed en lang over nagedacht. Ik was al op afstand aan het werk voor een Nederlands bedrijf, dus kozen we voor Nederland. Gezien onze gezinssituatie kwam Nederland ook als de beste keuze naar voren, hier zouden we echt onszelf kunnen zijn. Maar wat voor ons ook heel erg belangrijk was en nog steeds is, is dat onze dochter Nina zich ergens thuis kan voelen. Online lazen we dat Nederland een goed onderwijssysteem heeft. Dat gaf voor ons de doorslag.’
Karina: ‘Toch stond de keuze om naar Nederland te gaan niet meteen vast. We hebben lang getwijfeld tussen Nederland en Portugal. Kijkend naar het weer hadden we beter voor Portugal kunnen kiezen, haha. Het plan was om het eerst een tijdje in Nederland te proberen, daarna in Portugal en dan een uiteindelijke keuze te maken. We zijn terecht gekomen in Haarlem. Wat ons daar te wachten stond hadden we in onze stoutste dromen niet durven denken…’
‘Onze buren in Haarlem hebben ervoor gezorgd dat we ons heel erg welkom voelden. Ze hebben ons met álles geholpen. Als ik er aan denk wat ze voor ons hebben gedaan schiet ik vol…het is onvoorstelbaar. Het raakt me zo. We voelden ons in één klap thuis. Het plan om naar Portugal te gaan werd gelijk geskipt, Haarlem was ons nieuwe thuis.’
Familie
Ira: ‘Wij wonen nu met heel veel plezier in Haarlem, maar onze families zijn nog in Kharkiv. Ik heb ze heel vaak gevraagd om met ons mee te gaan, om ook de stad te verlaten, het is daar gewoon niet veilig. Maar ze blijven daar, zo lang het nog kan.’
Karina: ‘Ik kan me niet voorstellen hoe het moet zijn om daar nu nog te zijn. Als we ze spreken horen we op de achtergrond de explosies. Kan je het je voorstellen? Ondanks dat mijn moeder en ik elkaar al 3 jaar niet gesproken hadden, heb ik haar wel gebeld toen de oorlog uit brak. Ik wilde weten of ze veilig was. Ook zij is gevlucht, naar vrienden in Amerika. Zij is daar gelukkig veilig. Ook al spreken we elkaar niet, het geeft me wel een fijn gevoel.’
Oekraïne
Ira: ‘Op dit moment weten we nog niet hoe ons leven er over een paar jaar uit ziet. Het is moeilijk om je hele leven in Kharkiv definitief achter je te laten. Op dit moment vallen er nog dagelijks bommen, dus voor nu is het niet veilig om terug te keren.’
Karina: ‘Iedere dag gaat de oorlog nog door in Oekraïne. Iedere dag lezen we hoeveel mensen en kinderen er overlijden door de oorlog. Dus voor nu is onze toekomst nog heel onzeker. Zo lang de oorlog daar nog voortduurt blijven we hier. We willen onze dochter een zo veilig mogelijke en normaal mogelijke jeugd bieden.’
Ira: ‘Onze levens zijn nu hier in Nederland, maar onze harten liggen in Oekraïne.’
De mensen in Oekraïne hebben nog steeds hard onze hulp nodig. Zij leven in angst en onzekerheid maar wij kunnen helpen. Met voeding, onderdak, medische zorg en schoon drinkwater. Jij kunt ook helpen. Samen in actie voor Oekraïne. Geef jij ook? Doneer hier op Giro555.
