Waar het allemaal begon
Vanaf 2001 begon Helga met reizen door West-Afrika. In de eerste instantie was dit door Senegal, daarna naar Mali, Burkina Faso, Mauritanië enzovoort. Er gingen wel eens vriendinnen met haar mee, maar over het algemeen maakte zij de reizen alleen. Helga: ‘Iedere keer als ik weer terug in Nederland was, wilde ik zo snel mogelijk weer weg. Ik dacht: wat doe ik hier? Op een gegeven moment ging ik kijken bij het pensioenfonds en toen bleek dat ik met 55 jaar al met pensioen kon gaan. Dat vond ik een mooi motief om te vertrekken. Ik werkte toen in de kinderopvang en zag mezelf daar ook niet tot mijn 67ste doorwerken.’
Verhuizen binnen je eigen land is vaak al een hoop geregel, laat staan naar een land op een afstand van 6,5 uur vliegen. Helga: ‘Er is een heel proces voorafgegaan aan het verhuizen naar Senegal, het was geen besluit die ik in één dag heb gemaakt. Door de jaren heen begon ik er steeds meer over na te denken, en daar kwam bij dat mijn moeder op een dag overleed. Dat was in 2015. Ik had mijn moeder nog waarvoor ik de stap niet volledig durfde te zetten, dus toen zij wegviel was die stap wat kleiner. Ook woonde ik al heel lang in Amsterdam en zag het daar eigenlijk steeds meer veranderen.’
Nadat Helga’s zoektocht naar huizen in Senegal in Nederland al was gestart, besloot zij toch om twee weken vakantie op te nemen en in het land zelf een kijkje te nemen. Al snel bleek dat het best lastig was om een huis te vinden dat volledig aan haar wensen voldeed. Hiervoor had haar makelaar een oplossing. Helga: ‘Mijn makelaar gaf mij het advies om een huis te laten bouwen, zodat ik het kon indelen zoals ik wilde en ik geen problemen zou krijgen met gebreken enzovoort. Het was dus een kwestie van vertrouwen hebben in de makelaar, want ik kon er niet constant bij zijn. Vanuit Nederland heb ik heen en weer gemaild over wat ik allemaal wilde, en zo is het uiteindelijk goed gekomen. Ik ben wel twee keer even naar Senegal geweest om de bouw te bekijken, maar voor de rest moest ik in Nederland gewoon blijven werken. Op een gegeven moment leerde ik mijn partner in Senegal kennen dus die kon af en toe wel even kijken of alles nog soepel verliep, al wist hij natuurlijk niet precies wat er allemaal afgesproken was. Uiteindelijk is elk tegeltje wat ik in het huis wilde ook daadwerkelijk in het huis gekomen, haha.’
Speciale eisen
Voordat Helga emigreerde had zij een aantal eisen bedacht waar haar nieuwe woonplaats aan moest voldoen. Het is natuurlijk een grote stap, dus daar moet je wel zeker van zijn. Helga: ‘Ik moest er sowieso kunnen fietsen, dat vond ik heel belangrijk. Ook moest het vlak bij het strand zijn. Daar voldeed Saint-Louis aan, waar ik nu woon. Daarbij is het ook een historische stad en ligt het niet in ‘the middle of nowhere’. Ik wilde wel dicht bij een ziekenhuis en andere belangrijke voorzieningen wonen.‘
‘In Senegal is de officiële taal Frans. Ondanks dat ik Frans snel heb laten vallen op de middelbare school, ben ik het door de jaren heen toch wel een beetje gaan leren. Ik had natuurlijk al vaker daar in de buurt gereisd dus dan pak je dat vanzelf wel een beetje op. Nu kan ik me redelijk redden in het Frans, maar perfect zal het nooit worden. Dat ik nu een partner heb die ook Frans spreekt helpt ook mee. Ik leer iedere dag wel weer wat bij. Ik raad wel iedereen aan om sowieso een basis te leggen voor de taal die je gaat spreken als je gaat emigreren. Het kan soms heel onhandig zijn als je elkaar niet kunt begrijpen’, aldus Helga.
De liefde gevonden
Aan al het reizen heeft Helga niet alleen mooie herinneringen overgehouden, maar ook haar partner uit Senegal. Zij kennen elkaar ondertussen alweer 12 jaar. Helga: ‘Mijn partner heb ik ontmoet toen ik aan het reizen was. Hij werkte als gids en wilde mij rondleiden. Hij nam echt de tijd om naar mij te luisteren. Zo zijn we toen een beetje naar elkaar toe gegroeid. Hij wilde ook gelijk een relatie, maar ik wist nog niet dat ik permanent in Senegal zou blijven wonen. Dan zouden we dus een langeafstandsrelatie hebben en dat zag ik niet zitten. Toen ik eenmaal zeker wist dat ik hier ging wonen kon onze relatie zich gaan ontwikkelen. We gingen toen gelijk met elkaar samenwonen, dus dat vond ik best wel spannend. Je leert elkaar pas echt goed kennen als je in één huis woont.’
Geen twijfels
Verhuizen naar een ander land is altijd een dingetje. Je komt in een andere omgeving en een andere cultuur terecht. Dat kan voor veel mensen even wennen zijn, zo ook voor Helga, al heeft zij nooit spijt gehad van haar keuze. ‘Ondanks dat ik het eerste jaar nog heel erg moest wennen aan alles, heb ik nooit echt twijfels gehad. Ik weet nog wel dat we een keertje teruggingen naar het vliegveld om iemand op te halen, en dat ik helemaal niet het gevoel kreeg dat ik ook wel weer eens terug zou willen. Toen wist ik zeker dat het de goede keuze was geweest. En ook al zou ik denken dat ik er spijt van zou hebben, zou ik er alles aan doen om mezelf aan te passen. Ik zou gaan uitzoeken waar ik dan tegen aan loop’, aldus Helga.
Spannende periode
Bij een verbouwing kan het natuurlijk nooit allemaal vanzelf gaan. Zo ook bij Helga niet, en zij moest alles zelfs vanuit Nederland in het gareel houden. Helga: ‘Omdat de bouw natuurlijk ook vanaf lange afstand geregeld werd, ging het lang niet allemaal even soepel. Er zijn momenten geweest dat de makelaar bijv. zei dat hij meteen geld wilde zien voordat de bouw verderging, dus daar hebben we wel wat mee gestruggeld. Ik vond ook dat hij het uiteindelijk niet helemaal netjes heeft afgerond. Maar ondanks dat, en ondanks de afstand vind ik dat het allemaal redelijk goed is gegaan. Er staat een mooi huis waar in me helemaal in thuis voel.’
Nieuwe mensen
Momenteel werk ik op een school waar ik broodjes voor de kinderen smeer en daar heb ik natuurlijk ook collega’s. Dat zijn dan Senegalese vrouwen en daar kan ik mijn verhaal wel aan kwijt. Daarnaast wonen hier best veel Fransen en Belgen, daar hebben we ook wel contacten mee gelegd. Die heb ik grotendeels leren kennen door de taalles die ik heb gevolgd. Af en toe spreek je dan met elkaar af, dat is altijd wel leuk. Ik raad dan ook iedereen aan om vrijwilligerswerk te gaan doen of een taalles te volgen. Zo leer je steeds meer mensen kennen en dat is best belangrijk’, aldus Helga.
Helga: ‘Familie en vrienden uit Nederland spreek ik ook nog regelmatig. Ik vind het ook belangrijk om die contacten goed te onderhouden, want zij zijn net zo belangrijk. Je weet nooit wat de toekomst gaat brengen. Misschien moet je ooit wel terug, je weet niet in wat voor positie je later terecht komt. Ik stuur dan ook eens in de maand een bericht waarin ik zet hoe het met mij gaat en wat er allemaal gebeurd is die periode. Daar krijg ik dan altijd leuke reacties op.’
Wanneer je in je eentje duizenden kilometers verderop gaat wonen, kun je natuurlijk reacties verwachten van je omgeving. Zo kreeg ook Helga verschillende reacties. Helga: ‘In eerste instantie merkte ik dat mijn omgeving het best een beetje raar vond dat ik naar Senegal ging. Ik had hier alles op orde en in Senegal leek lang niet alles zo goed geregeld als in Nederland. Achteraf denk ik toch dat ik me daar iets te veel in heb verdedigd. De meeste mensen die hier een mening over hadden stonden wat verder weg van mij. Mijn familie wist al wel langer dat er iets gaande was en dat ik zo vaak naar Afrika ging. Zij stonden er niet echt van te kijken. Tot op heden zijn zij nog niet langs geweest hier in Senegal, maar ik hoop natuurlijk dat dat er ooit nog van komt. Al snap ik best dat je dat niet zo snel doet als je niets met Afrika hebt.’
Verschil met Nederland
‘Een groot verschil in vergelijking met toen ik nog in Nederland woonde, is dat mijn werk ik weggevallen. De druk van werk en moeten presteren heb ik niet meer. Ik doe nu vrijwilligerswerk en smeer daar broodjes voor de kinderen, daar heb ik geen verantwoordelijkheid om een bepaalde prestatie neer te zetten. Het leven gaat hier ook een stuk trager, wat soms wel voor wat frustratie kan zorgen. Dit omdat ik met sommige dingen nog wel eens de neiging om het toch vol gas te doen, maar daar wen je wel aan. Ik heb nu ook honden die ik verzorg en een groot deel van mijn tijd innemen. Mijn wereld is een stuk kleiner geworden, maar ik ben er heel tevreden mee. Ik was in Nederland veel te onrustig’, aldus Helga.
‘Nederland mis ik niet echt, maar ik mis natuurlijk nog wel eens van die kleine dingen. Kaas kan je hier bijvoorbeeld wel krijgen, maar dat is heel erg duur. En een lekkere stamppot zou ik ook wel weer eens lusten. Je hebt hier lekker eten, maar het is totaal anders dan in Nederland.’
Toekomst
Hoewel Helga voorlopig haar draai in Senegal heeft gevonden, heeft zij altijd in haar achterhoofd dat dit zomaar kan veranderen. Helga: ‘Als mijn man bijvoorbeeld zou wegvallen en ik een alleenstaande vrouw zou worden. In Nederland is het heel normaal dat je als vrouw alleen woont, maar hier is dat heel anders. Ik weet ook niet wat dan mijn keuze zou worden, maar de tijd zal het leren. Misschien heb ik hier tegen die tijd zoveel nieuwe contacten gelegd dat dat geen probleem meer zou zijn. Het lost zichzelf allemaal wel op.’
‘We hebben hier ook een B&B, dus mensen zijn altijd welkom om hier te komen logeren. Tot op heden zijn er nog niet veel Nederlanders geweest, de meeste komen uit Frankrijk, België en Duitsland, maar misschien komt dat nog’, aldus Helga.
Aan de mensen die ook zo’n avontuur aan willen gaan, wil Helga graag iets meegeven: ‘Laat het een proces zijn. Doe het niet van de een op andere dag. Ga goed kijken waar je je fijn bij voelt en kijk goed naar de voorwaardes die je hebt. Maakt niet uit waar je naartoe wilt gaan. De taal leren is ook iets belangrijks voor de contacten die je gaat leggen in je nieuwe woonplaats. Als je denkt dat het niet meer gaat, moet je eens op jezelf gaan reflecteren. Waarom stoort dit mij, waarom ben ik hier verdrietig om en hoe kan ik dit een plekje geven voor mezelf. Het heeft vaak met jezelf te maken en niet de omgeving waarin je je bevindt.’
Mocht je nog meer van Helga en haar man willen weten, neem hier dan even een kijkje op hun eigen pagina!
