Het jaar 2005
Ira werkte jarenlang in de toerismesector en moest daardoor vaak op reis naar Kroatië en Servië. Ze was erg geïnteresseerd in het voormalig Joegoslavië. Omdat Ira vaak in de buurt was, plakte zij vaak een paar dagen Bosnië achter haar werktrips aan. In 2005 voor het eerst, waarvan ze destijds heel erg schrok. Het hele land leek beschoten en alle huizen zaten vol met kogelgaten. Ook stonden overal weggevaagde gebouwen van de ontploffingen en liepen de soldaten nog door de straten heen. Het was een diepe droevenis, maar toch zag Ira de schoonheid van het land. Ira: ‘Op een dag hoorde ik op de radio dat er piramides waren gevonden in de buurt van Sarajevo. Dat heb ik toen van heel dichtbij meegekregen. Sinds toen ben ik elk jaar wel een keertje terug geweest. Ik hield van het land, vond de mensen aardig en het eten was lekker. Omdat ik in die tijd zo vaak die kant op moest en bijna niemand daar Engels sprak, ben ik gelijk de taal ook gelijk gaan leren.’
Terug naar Bosnië
Het was 2018. Ira had een spiritueel cafeetje in Den Haag, wat qua inrichting en kleur geïnspireerd was door een cafeetje in Sarajevo, Bosnië. Zij verzorgde op dat moment ook spirituele reizen naar India, nadat veel van haar klanten hierom hadden gevraagd. Ira hoorde van alle kanten dat als zij vaak naar India en Bosnië reisde, zij ook echt de piramides moest bekijken nu het daar nog rustig was. Ira: ‘Het stond al een tijdje op mijn lijstje, maar elke keer lag het nét niet op mijn route. Toen heb ik toch een ticket geboekt en ben ik teruggegaan naar Sarajevo. Het was een heel stuk opgeknapt en van de oorlogsoverblijfselen zag je eigenlijk niks meer. Toen ik aankwam bij de piramides voelde ik me gelijk thuis, want de energie die in dat gebied hangt is heel fijn. In 2019 ben ik voor het eerst met een groepje die kant op gegaan. Dat beviel erg goed, maar toen ik een tweede groep mee wilde nemen brak de coronapandemie uit. Ondertussen was ik spulletjes gaan importeren vanuit Bosnië, zoals orgonites. Dat zijn een soort kleine piramides met daarin edelstenen. Deze kunnen je helpen als je veel last hebt van stralingen om je heen. Dit verkocht ik toen aan de lopende band, wat ervoor zorgde dat ik een zakelijke connectie had en gewoon heen en weer mocht reizen van Bosnië naar Nederland en weer terug. In 2020 was het zo rustig in Bosnië dat ik om me heen keek en de energiedeeltjes gewoon zag sprankelen in de lucht. Toen bedacht ik me dat ik daar eigenlijk wel wilde blijven wonen…ik wist alleen nog niet hoe.’
‘Ik heb toen iemand gesproken die mij hiermee kon helpen en die vertelde dat ik het beste een stukje land kon kopen en daar iets op laten bouwen. Ongeveer een half jaar later kocht ik van mijn laatste spaargeld een stukje grond. Ik kon in ieder geval iets van een tentje opzetten ofzo, haha. Ik was aan het wikken en wegen, want ik wilde sowieso voor een langere tijd in Bosnië blijven. Bosnië hoort ook niet bij de EU, dus je kunt er niet zomaar komen wonen. Uiteindelijk kwam ik erachter dat dit wel zou kunnen als ik een bedrijf zou starten in Bosnië. Ik heb mijn zaak in Nederland uiteindelijk gesloten en was nog aan het nadenken of ik mijn huis moest verkopen of niet. Toen viel mijn naambordje van de deur, dat was voor mij een heel duidelijk teken dat mijn tijd in Nederland op was. Ik heb geprobeerd hem weer op te hangen maar hij viel er opnieuw vanaf. Toen heb ik heel snel mijn huis te koop gezet en bij de eerste koper was het verkocht’, aldus Ira.
Ira: ‘Van de overwaarde heb ik toen een huis laten bouwen op het stuk land dat ik eerder al gekocht had en een huisje voor de verhuur. Een soort bed en breakfast. Na een aantal maanden kreeg ik eindelijk een verblijfsvergunning. Nu moet ik die elk jaar opnieuw verlengen, maar na 5 jaar kun je een permanente aanvragen. Uiteindelijk ontmoette ik hier ook mijn partner. Hij komt uit Tsjechië en doet hetzelfde werk als dat ik doe. Ik vind het dan ook heel bijzonder dat wij onze liefde voor Bosnië met elkaar kunnen delen. Ik woon nu gedeeltelijk met hem samen: hij is drie weken per maand in Bosnië en dan weer een weekje in Tsjechië. Zo valt alles op zijn plek.’
De verhuizing
Terwijl mijn huis hier in Bosnië gebouwd werd, had ik mijn huis in Nederland al verkocht. Omdat mijn verblijfsvergunning nog niet rond was, sliep ik toen drie weken bij een vriendin. Daarna ben ik overal en nergens gaan rondzwerven. Voor zolang ik mocht blijven ging ik naar Bosnië, later naar Kroatië en daarna weer naar Servië. Ook ben ik in die tijd in Montenegro geweest, in Turkije en ook weer even terug naar Nederland. Het huis stond wel redelijk snel, alleen had ik nog geen water of stroom en zonder die voorzieningen is het moeilijk om daar te kunnen leven. Toen ik eenmaal water had maar nog geen stroom, leende ik een half jaar van één kabeltje van de buurman. Op die manier kon ik één elektrisch apparaat tegelijk gebruiken.’
Andere plannen
Ira’s plan was om privé-retraites te gaan gaven en de mensen in haar huisje te laten verblijven. Al snel merkte zij dat dit haar enorm veel energie kostte. Daarvoor moest dus een ander plan komen. Ira: ‘Nu komen de groepen met een bus hier aan en dat gaat hartstikke goed. Ik doe er zo’n 13 per jaar en dat doe ik met gemak. Omdat ik hier eerder al veel moest zijn voor mijn werk, sprak ik de taal al wel een beetje. Dit was natuurlijk wel flink weggezakt, maar als je het dan dagelijks hoort heb je het snel weer onder de knie.’
Omdat Ira’s ouders Indisch zijn was het vele reizen haar niet vreemd. Zij voelde zich vaak beter op haar plek in het buitenland en haar droom was dan ook om ooit te emigreren. Ira: ‘Ik weet nog heel goed dat het eerste jaar best wel moeizaam verliep met mijn spirituele café in Den Haag. Na een tijdje liep het wel erg goed en dacht ik er zelfs over na om een tweede vestiging te openen. Ik hoefde alleen nog een handtekening te zetten en dan zou het geregeld zijn, dat heb ik toen toch maar niet gedaan. De reden hiervan was dat ik een gesprek had met een vriendin over de toekomst. Ze vroeg wat ik van plan was en ik zei: ‘Ik ga nog even vijf jaar knallen en dan ga ik naar het buitenland.’ Toen vroeg ze aan mij: ‘Waarom over vijf jaar pas? Waarom niet nu?’ Dat heeft me toen aan het denken gezet en vanaf dat moment ben ik een ander plan gaan maken.’
Bijzonder werk
‘Een normale werkdag voor mij ziet er als volgt uit: Als ik een groep heb sta ik vroeg op om samen te ontbijten. Dit zijn groepen uit Nederland en België die ik meestal een week lang begeleid. We gaan dan langs de piramides, ik vertel waar de piramide voor is, waar de energie voor werkt en hoe dat hen kan helpen. We doen dan oefeningen en meditaties zodat zij hetgeen wat niet meer stroomt, weer kunnen laten stromen. Je werkt daarmee echt aan jezelf. Daarna gaan we samen lunchen, drinken een kop koffie en krijgen de mensen meestal even vrije tijd. ’s Avonds eten we weer samen en daarna is er meestal integratietijd.’
‘De piramides die hier te vinden zijn worden op Wikipedia een beetje belachelijk gemaakt, maar het zijn wel degelijk piramides. Deze piramides genereren een bepaalde energie; versnellers en versterkers. Alles wat mensen in zichzelf op moeten ruimen wordt hier uitvergroot, zodat ze daarnaar kunnen kijken en het kunnen loslaten. Ik help hen om dat allemaal helder te maken. De mensen hebben zoveel verschillende ervaringen in deze week, dat het voor sommigen zelfs als 3 weken voelt. Het mooie ervan is dat mensen vaak bepaalde doorbraken hebben nadat ze deze reis hebben gemaakt. Mensen die bijvoorbeeld hun hele leven al single zijn, lopen daarna de liefde van hun leven tegen het lijf. Mensen die al lang zonder werk zitten, vinden opeens een leuke baan. Andere mensen gaan samenwonen, krijgen een baby, noem het maar op. Het is niet dat ik dat doe, maar het is de combinatie van werken aan jezelf in de energie die daar hangt. Een nieuwe versie van jezelf vinden’, aldus Ira.
Bij verhuizen naar een ander land, komen natuurlijk ook andere hobby’s kijken. In Bosnië is de omgeving heel anders dan in Nederland, en dit heeft ervoor gezorgd dat Ira nu plezier heeft in dingen die ze in Nederland helemaal niets vond. Ira: ‘Wandelen vond ik vroeger echt oersaai. Hier vind ik het heerlijk om door de natuur te lopen, dat is heel anders dan in Nederland. Er zijn watervallen, rivieren, meren, zoveel dingen waar je naar op zoek kan gaan. Ik heb verder ook niet veel contacten hier. Wat andere buitenlanders die hier ook zijn komen wonen, daar spreek ik wel eens mee af, maar daar blijft het dan ook wel bij. Als mijn partner hier is heb ik hem natuurlijk, dus daar heb ik genoeg aan. Ik snap dat het voor mensen die het stadsleven gewend zijn heel saai kan lijken, maar ik vind het heerlijk. Ik had vroeger ook nooit gedacht dat ik zo zou gaan leven.’
Familie in Nederland
Ondanks dat Ira in haar eentje naar Bosnië is verhuisd, is het contact met haar familie nog goed. Ira: ‘Mijn vader en zijn vrouw hebben hun eigen leven en mijn broer heeft ook een gezin en zijn eigen leven. Ondanks dat heb ik nog wel regelmatig contact met hen. Het was voor hen natuurlijk wel een beetje slikken toen ze hoorden dat ik naar Bosnië ging, want ik kwam vaak even aanwaaien. Ook kom ik één keer per jaar even naar een paar dagen naar Nederland en anders moeten ze maar hierheen komen, haha.’
‘Wat ook wel bijzonder is, is dat Bosnië sinds kort heel erg populair is geworden. De Tsjechen zijn de belangrijkste toeristen hier, maar daarna komen de Nederlanders. Alles is natuurlijk hartstikke duur geworden, vooral als je in de EU blijft. Voorheen was Kroatië al heel populair onder de Nederlanders, maar dat is ondertussen ook EU geworden. Dat is ook niet meer te betalen.’
Spijt
‘Spijt heb ik nooit gehad. Wel is de procedure om hier te komen dusdanig lastig, dat ik wel eens dacht: was ik nou maar naar Portugal gegaan, dat zou veel makkelijker geweest zijn. Om hier te kunnen wonen moest ik zoveel pietluttige dingetjes regelen, maar ik voelde zo’n roeping om hier te zijn dat ik het toch heb doorgezet. Het is zo’n mooi authentiek land en het is hier ook nog niet zo duur in vergelijking met andere landen. De mensen zijn lief, het eten is goed én de inkomstenbelasting is hier maar 10%. Als je hier eenmaal zit, zit je hier dus heel erg goed.’
Toekomst
Als het gaat om de toekomstplannen van Ira, heeft zij dit allemaal goed op een rijtje. Hopelijk kan zij plan A aanhouden, maar anders is er altijd nog plan B. Ira: ‘Het werk wat ik nu doe kan ik voor altijd blijven doen, ik vind het zo leuk. Soms denk ik ook wel eens: wanneer moet ik nou weer aan het werk? Ik ben dan de hele dag aan het werk geweest, maar dat voelt niet zo. Ik houd er wel rekening mee dat er altijd iets kan gebeuren waardoor de wereld stilligt. Dat heb ik gezien bij de coronapandemie. Ik altijd voorbereid en heb altijd een plan B. Ik heb mezelf hier in Bosnië ook ingeschreven voor alle branches, dus ik kan hier met een paar uitzonderingen eigenlijk alles gaan doen. Als ik dit werk niet meer uit kan voeren, kan ik altijd nog iets anders gaan doen. Ook heb ik een aantal online-cursussen lopen en als ik niet te gek doe, kan ik daar in de winter eigenlijk gewoon van leven. Ik zou dat dus ook kunnen uitbreiden.’